Een koel hoofd en een warm hart. Hoe doe je dat in corona-tijd?
-Ik schrijf eerder een nieuw blog dan je van mij gewend bent. Dat heeft natuurlijk alles te maken met deze onwerkelijke, onzekere tijd. Ik geef je juist nu graag wat extra handvatten.
Misschien vind jij het heel fijn om wat tips te krijgen om goed voor jezelf te zorgen en zo goed mogelijk te blijven functioneren.
Misschien heb je er helemaal geen behoefte aan. Heb je wel wat anders aan je hoofd dan een nieuwsbrief te lezen.
Zo zijn we allemaal anders.
Zo blijven sommigen ‘cool’ onder stress, anderen worden juist heel onrustig en angstig. In de Corona-crisis die we nu allemaal meemaken is de stress extra groot. Een onzekere situatie van deze omvang hebben wij eigenlijk nog nooit meegemaakt. Het speelt zich voornamelijk af op het gebied van gezondheid en gezondheidszorg.Het gaat over leven en dood. Het kan heel bedreigend voelen.
En het is tegelijk je werk! Je wilt er ook voor mensen zijn, voor patiënten en de mensen die je lief zijn. Je hart warm houden. Juist nu!
Hoe ga jij om met de huidige situatie? Thuis en op je werk? Voel jij je goed, krijg je misschien wel energie van deze situatie? Vind je het lekker om nu juist in actie te komen? Plannen te smeden en de schouders eronder te zetten? Of voel je angstig en onzeker? Val je juist een beetje stil? Of zou je zelfs liever onder een deken willen kruipen en pas tevoorschijn komen als deze crisis is overgewaaid?
Het kan allemaal.
En het kan ook van dag tot dag, of zelfs van uur tot uur of van minuut tot minuut wisselen.
Emoties kun je onderverdelen in 4 hoofdgroepen: bang, boos, bedroefd en blij.
Bang. Ik denk dat iedereen de afgelopen dagen en weken wel een keer bang is geweest. Hoe gaat dit aflopen? Welke gevolgen gaat dit hebben voor mij en mijn omgeving? Hoeveel mensen worden er werkeloos? Als ik maar niet heel erg ziek word of mijn ouders. Ik had er zelf vorige week veel last van. Deze week gaat het beter omdat ik van mezelf maar 3x per dag nieuws mag lezen.
Als arts. Ben je misschien extra bang om besmet te raken.Of je gezin te besmetten. Misschien vraag je je wel af of je het wel aankunt als het (nog) drukker gaat worden of als je ingewikkelde beslissingen over leven of dood moet gaan nemen. Je bent bang machteloos te staan. Ik hoor van veel artsen dat ze met een knoop in hun buik rondlopen.
Boos. Zoveel mensen zoveel meningen. Sommige meningen roepen nu heel veel boosheid op. Ik was zelf enorm kwaad op een aantal politici die in deze tijd een slaatje proberen te slaan uit de onzekerheid en de ‘onderbuik’. Of domme uitspraken doen. Juist nu we zoveel mogelijk samen moeten werken.
Als arts. Ben je misschien wel heel boos dat zoveel mensen zich niets van de 1,5 meter afstand aantrekken, terwijl jij probeert zieke mensen op te vangen en beter te maken. Of ben je kwaad dat je onvoldoende beschermingsmiddelen hebt en dat er maar niets geregeld lijkt te worden voor jouw beroepsgroep of situatie.
Bedroefd. Ik voel me verdrietig als ik denk aan al die mensen in verzorgings- en verpleeghuizen of zelfs op de IC die nu geen bezoek meer mogen ontvangen. Of aan mensen die nu op plekken leven waar de gezondheidszorg niet zo goed is als hier.
Als arts. Ben je misschien wel verdrietig dat je er even minder kunt zijn voor je kinderen of je ouders. Dat je geen bezoek kunt toelaten bij je patiënten. Of dat er iemand alleen is gestorven…
Dat zijn allemaal normale reacties op deze abnormale situatie.
Het helpt om je emoties te kunnen reguleren en je er niet door te laten overspoelen. Je wilt nu juist scherp en alert zijn. Je wilt goed en helder kunnen nadenken. Je wilt het hoofd koel houden. Je wilt vriendelijk en begripvol voor je patiënten en hun omgeving kunnen zijn. Je wilt compassie kunnen blijven voelen. Je wilt een warm hart houden.
Wat kun je doen als er emoties opkomen?
Hoe houd je je hoofd koel en je hart warm?
1. Benoem je emotie. ‘Name it and you tame it’. Door je emotie te benoemen neem je er iets meer afstand van en krijg je er meer grip op. ‘Oh, dit is angst’, ‘Wow, ik voel me boos’, ‘Dit maakt me verdrieitig’.
2. Laat de emotie er zijn. ‘Feel it and you can heal it’. Het liefst voelen we onaangename emoties niet en proberen we ze weg te drukken of te ontkennen. Juist door er even de ruimte aan te geven kan het gevoel makkelijker verdwijnen. Want ‘what you resist persists’.
3. Ga vriendelijk met jezelf om. Het is normaal om deze gevoelens te hebben. Het is geen teken van zwakte, maar een teken van menselijkheid. Er zijn er velen die zich net zo voelen als jij. Spreek jezelf toe zoals je bij een kind zou doen, vanuit mildheid, zorg en warmte.
Wat kun je doen als je overspoeld wordt door emoties?
Als je overspoeld wordt door emoties dan wordt je amgydala als het ware gekaapt en kun je niet meer nadenken . Deze oefening helpt je om snel tot rust te komen. Je kunt op elk moment meteen toepassen. Ook terwijl je bezig bent, terwijl je in je beschermende kleding aan het werk bent. Of juist voor of na je werk.
– Voel je voeten op de vloer. Waar raken je voeten de vloer? Waar voel je de meeste druk? Waar de minste?Dat doe je door met je aandacht naar je voeten te gaan.
– Hoe voelen je voeten in je sokken, je schoenen?
– Beweeg een beetje van links naar rechts en daarna van voor naar achter. Maak kleine rondjes. Blijf met je aandacht bij je voeten.
– Begin langzaam een stukje te lopen (of doe deze oefening terwijl je van de ene plek naar de andere loopt!)
Tot slot is er nog een emotie die ik niet heb genoemd en dat is blijheid.
Het is prachtig om te zien welke creatieve initiatieven er in eens ontstaan. Hoeveel mensen er zijn die elkaar willen helpen en ondersteunen. Ik voel veel dankbaarheid dat we in zo’n goed georganiseerd land leven met een goede gezondheidszorg.
Als arts. Merk je ineens wat er mogelijk is als de regels wegvallen. Als er gehandeld moet worden. Je doet betekenisvol werk dat er nu extra toe doet. Je maakt een verschil! Ik hoor van veel artsen dat ze nu een enorm teamgevoel hebben. Echt ergens samen voor staan en hier, hoe paradoxaal misschien, ook positiviteit en energie uit halen.
