Het was te verwachten met de oplopende Covidcijfers: we hebben allemaal weer te maken met strengere maatregelen. We mogen niet meer naar een restaurant, we mogen minder mensen thuis ontvangen en sporten in teamverband en competities zijn stilgelegd. Vanavond is er weer persconferentie waarin mogelijk nog strengere maatregelen worden aangekondigd.

Ik merk dat ik me af en toe heel gefrustreerd voel dat een aantal mensen zich toch niet aan de regels houdt. En zelfs met een bewezen infectie naar het werk gaat of op bezoek bij anderen! Ik geloof dat als we ons allemaal strikt aan de regels zouden houden deze ‘halve lockdown’ niet nodig zou zijn (met alle faillissementen, banenverlies, polarisatie, onzekerheid en eenzaamheid van dien) en de zorg niet zo onder druk zou komen te staan. (En het lukt mijzelf ook niet altijd om me aan de regels te houden…)

Maar hoe andere mensen zich gedragen
is niet binnen mijn controle

We maken ons vaak vooral druk over zaken die helemaal niet binnen onze controle zijn. Zoals bijvoorbeeld Karin*, dermatoloog, die moeite heeft met twee collega’s die weinig empathisch zijn en niet begrijpen dat zij graag meer spreekuurtijd wil. Of net zoals Eefje*, internist en herstellende van een burn-out wiens moeder Covid kreeg en overleed. Ze was heel boos dat ze haar moeder in eerste instantie niet mocht bezoeken. Of Christa*, psychiater, bij wie begin dit jaar tijdens het bevolkingsonderzoek borstkanker werd ontdekt en die maar moe blijft na de behandeling.

* in het kader van privacy zijn de namen aangepast

Dat kost heel veel energie en levert eigenlijk niets op. Karin zou het liefst haar collega’s willen overtuigen van haar standpunt en zorgen dat zij ook meer tijd en aandacht aan de patient (en aan collega’s die het moeilijk hebben) besteden. Ze doet haar uiterste best en heeft het al op verschillende manieren geprobeerd, maar er verandert niets. Je kunt de ander nu eenmaal niet veranderen.

Eefje was in verband met haar ziekte nog niet aan het werk en zat zich thuis boos te maken op het verpleeghuis en het kabinet dat geen bezoek toeliet. Ze bleef maar mopperen en klagen tegen iedereen die het horen wilde. Aan de situatie veranderde dat niets.

Christa was ook boos. Vooral op haar lichaam, dat niet deed wat zij wilde. Ze voelde zich schuldig ten opzichte van haar collega’s, haar gezin, haar vriendinnen, omdat ze er niet voor hen kon zijn. Het veranderde niets aan haar fysieke conditie. Integendeel, ze werd alleen maar vermoeider en somberder.

Het is veel behulpzamer om te focussen
op de zaken waar je wel invloed op hebt.

Zodra je je focus verlegt op dingen waar je wel invloed op hebt kan de cirkel van invloed zich uitbreiden. Dat geeft een goed gevoel. Je voelt je kalmer en meer ‘in control’.

Door samen van een afstand naar de situatie te kijken zag Karin dat haar waarden verschillen dan die van haar twee collega’s. Toen ze eenmaal inzag dat het veranderen van haar collega’s onmogelijk was ging ze zich richten op wat er wel mogelijk was. Ze zocht vaker het contact met haar meer empathische collega’s en ze besloot naast haar werk een opleiding ‘dieet en dermatologie’ te gaan doen. Dat gaf veel voldoening: zo kan ze haar patiënten nog beter helpen.

Eefje had veel aan een zelfcompassietraining. Ze was daardoor beter in staat haar gevoelens te herkennen en erkennen. Ze zag in dat onder haar boosheid eigenlijk een groot verdriet zat. Ze kon zichzelf beter toestaan verdrietig te zijn over haar burn-out en het gemis van haar moeder en wat vriendelijker voor zichzelf zijn.

Christa had echt tijd nodig om te accepteren dat vermoeidheid na kanker heel veel voorkomt. Ook bij sterke, stoere artsen, die vinden dat ze alles aan moeten kunnen. Haar innerlijke criticus (en eigenlijk een hele ‘boardroom’) was heel sterk en liet haar voortdurend weten hoe slap ze was en dat ze zich niet zo moest aanstellen. Stukje bij beetje en met vallen en opstaan, lukte het haar om beter naar haar lichaam te gaan luisteren. Haar activiteiten af te stemmen op wat haar lichaam aankon. En het moeilijkste van alles: zich minder schuldig te gaan voelen.

Als het leven lastig is stel jezelf dan de vraag:

• • waar heb ik nu wel invloed op?
  • wat is wel binnen mijn controle?
  • wat is er nu mogelijk?
  • waar kan ik beter voor mezelf zorgen?
  • met wie is het fijn om nu contact te hebben?
  • hoe kan ik vriendelijker voor mezelf zijn?